Tradisi Ojhung di Desa Bugeman Situbondo
Asalla Ojhung
Sala sèttong kabhuḍhâjân sè ghi’ èpalanggheng neng Kabupatèn Situbândâ èngghi panèka lalampa’an ojhung. Dhimèn ojhung ka’ḍinto mènangka lalampa’an otabâ ritual sè maksod èpon kaangghuy mènta ojhân amarghâ asèl tanè bânnya’ sè rosak lantaran korangnga aèng. Salaèn ḍâri ka’ḍinto jhughân karana bânnya’ carok, mèlana para sèppo ngaghungè pèkkèr sopajâ carok ka’ḍinto ta’ asalbudhân, ta’ asal-salan, ta’ madhâddhi rèkongnga ḍâ’ maghârsarè kodhu èbhâḍhi kennengngan carok èngghi panèka carok ojhung sè ghâghâmanna ta’ ngangghuy lancor, calorèt, saḍâ’, laddhing, kerrès otabâ salaènna sè sakèrana bisa matè’è nangèng èghântè’è manjhâlin.
Ojhung èngghi ka’ḍinto ḍuwâ’ orèng lakè’ sè amaèn/ atanḍing kalabân aghuna’aghi lo-palo/ kol-pokol sè è èbhâḍhi ḍâri manjhâlin (rotan) tor èyèrèngè sareng tabbhuwân okol tor kèjhung. Lo-palo kasebbhut ampon èsaḍiyâ’aghi sareng panitia. Orèng sè aojhung ta’ kèngèng abhâkta lo-palo dhibi’. Ḍâlem sennè tradisi ojhung bâḍâ sèttong orèng sè ngator otabâ ngalang orèng sè aojhung èngghi ka’ḍinto sè èsambhât kalabân bhubhuto (wasit). Orèng sè aojhung ngaghem bhukot neng sèraèpon sè èbhâḍhi ḍâri karong (kain goni) sè è ḍâlemmèpon èparèngè jhâlingè kaangghuy mabhângon tor makowat bhukot kasebbhut. Bhukot maksottèpon kaangghuy ngaḍḍhângè sèra ḍâri pokolannèpon moso. Neng astaèpon kantos lengngen kacèrrèpon èbhundhu’ otabâ èparèngè sarong sè tojjhuwânnèpon kaangghuy nangkès pokolannèpon moso. Nangèng samangkèn ojhung parcoma ngangghuy kol-pokol ḍâri majhâlin bisaos ta' mabi polè ngangghuy bhukot.
Ojhung è Dhisa Bhughemman
È dhisa Bhughemman tradisi ojhung pangghun èpalanggheng sareng maghârsarè ka’ḍissa’ mènangka tatèngghun kabhuḍhâjân sè wâjib èlampa’aghi sabbhân taon. Ḍâlem lalampa’an ka’ḍinto maghârsarè dhisa Bhughemman abhâkta cem-macemma ḍâ’ârân tor sasanḍhing asèl tanè, rak-arakan sè pongkasannèpon è engghun sè ampon ètantowaghi kabit mola. Sasanḍhing ka’ḍinto lajhu è sabâ’ è lèghin mènangka simbol rassa sokkor ḍâ’ sadhâjâ rajhekkè sè ampon èkaollè.
Lalampa’an ka’ḍinto mènangka sèttong kawâjibhân sè kodhu èlampa’aghi sareng kalèbun (patènggi), sè ḍhimèn lalampa’an ojhung ka’ḍinto ghâḍhuwân tojjhuwân ka’angghuy majhâu ḍâri bhâlâi, carok, panyakè’, apatèyanna kèbân owanan, otabâ asèl tanè sè rosak. Amarghâ ka’ḍinto rèng-orèng Bhughemman kantos samangkèn pagghun ngalampa’aghi adhât ojhung ka’ḍinto.
Ḍâlem lalampa’an ojhung ka’ḍinto rèng-orèng mabâḍâ salamettan saarè sa’bellunnèpon èlampa’aghi, salaèn ḍâri ka’ḍinto salamettan ghellâ’ èpasareng otabâ èpanyèttong sareng lalampa’an molotan (arè bhâbhârrâ Kanjing Nabi Muhammad ﷺ). Parmèla ka’ḍinto èsaḍiyâ’âghi sasanḍhing sè essèna acem-macem, akadhi nasè’ pèttong bârna, kembhâng saèbu bârna, cèṭakka sapè, cèṭakka embi’, cèṭakka kerbhuy, saèbu sojjhin satè, jhâjhân bârna sè bârnana mèbis pèttong bârna kèbân ghâlâk, tor kennengngan sè èbhâḍhi panyabâ’ânna sasanḍhing èngghi panèka lèghin sè èbhâḍhi ḍâri perrèng. Saamponna salamettan ka’ḍinto lastarè jhujhuk nojjhu ḍâ’ dhâlemma panètènan (dhâlemma sè nyeppoè adhât ojhung/ kyaè) kaangghuy èdhuwââghi tor aparnyo’onan nyopprè maghârsarè salamet ḍâri sadhâjâ macecmma bhâlâi.
Saamponna salamettan èlampa’aghi kalagghuwânna bhuru èlampa’aghi lalampa’an adhât ka’angghuy pamokka’na lalampa’an ojhung. Rèntèngan lalampa’an ojhung panèka èbukka’ kabit ḍâri pokol sèttong lèngsèr arè (13:00) kantos bâjâ sorop arè/ maghrib (18:00) arè salasa sè èkaparcajâ mènangka arè sè bhâghus tor madhi.
Lastarè panèka èbâḍâ’âghi lalampa’an tandhâng sè èyèrèngè sareng tabbhuwân gamellan mènangka pamokka’na lalampa’an ojhung. Sa’amponna panèka èbukka’ kalabân dhuwâ sareng sè nyeppowè tor èterrossaghi ḍhâḍhâbun ḍâri Bupati Situbândâ tor jhujhuk mokka’ lalampa’an ojhung ka’ḍinto.
Atoran-atoran ḍâlem Ojhung
Dhinèng gher-ogher otabâ atorannèpon ḍâlem ojhung èngghi ka’ḍinto; Sè kapèng sèttong sabellunnèpon amaèn ojhung, orèng sè amaèna èghânḍhing langkong ḍhimèn. Maksottèpon èghânḍhing èngghi ka’ḍinto tèngghina otabâ rajâna orèngnga èghânḍhing/ èyokor, kodhu samè. Manabi atèngghiyân sèttong, ta’ dhâddhi aojhung. Nangèng manabi sè akènè’an bângal tor samè saroju’, èterrossaghi aojhung. Parkara sè saka’ḍinto nanḍhâ’aghi jhâ’ è ḍâlem ojhung ka’ḍinto taḍâ’ paksa’an ḍâri pasèra’a bisaos. Orèng sè aojhung ka’ḍinto pajhât kasokanna otabâ kakencengnganna dhibi’. Sè kapèng ḍuwâ’, padhâ/ sokoèpon sè amaèn ta’ kèngèng nèddhâ’ otabâ lèbât ḍâri ellen/ ghâris tengnga. Sè kapèng tello’, padhâ/ soko kangan kodhu bâḍâ è aḍâ’, ta’ kèngèng sè kacèr bâḍâ è aḍâ’.
Orèng sè aojhung ka’ḍinto salaèn ngaddhu kajunèlan nyopprè ta’ ècapo’ pokolannèpon moso jhughan ngaddhu tegghuna kolè’. Pramèla, ḍâlem ojhung ka’ḍinto, orèng sè aojhungâ ta’ bhây-bhây. Sadhâjâna samè asaḍiyâ tor asarat ḍâ’ ḍhukon, nyarè kategghuwân tor asarat nyopprè abâ’na èparèngè jhâjâ. Dhinèng sè èyangghep mennang ḍâlem amaèn ojhung èngghi ka’ḍinto sè ta’ ècapo’ pokol tor taḍâ’ lampaddhâ pokolan akadhi loka tor bâling otabâ sè ècapo’na asakonè’an ḍâri moso. Ècapo’na pokol otabâ loka sè èbitong namong loka neng bagiyân tengnga/ bâlikat sareng bagiyân ḍâḍâ tor bhâu. Loka sè ghâḍuwân nilai tèngghi mogghu moso èngghi ka’ḍinto loka bâgiyân bâlikat otabâ tengnga. Dhinèng loka neng lengngen ta’ èbitong. Nangèng manabi è ḍâlem ojhung sala sèttong sè amaèn lo-paloèpon bâḍâ sè ghâgghâr, orèng kasebbhut èangghep kala sanaos ta’ ècapo’ sama sakalè tor sanaos mosoèpon bânnya’ ècapo’na otabâ bânnya’ lokaèpon.
Pamertè Beccè' Ojhung
Saamponna lastarè aojhung, sè kaḍuwâ asalaman sè nanḍhâ’aghi jhâ’ ḍâlem ojhung ka’ḍinto taḍâ’ panggghâliyân/atè pegghel ḍâ’ moso. Nangèng sè kala loḍhâng pangghâliyân, narèma kakala’annèpon tor ngormat ḍâ’ moso sè mennang. Sanaos ampon amoso nalèka aojhung, samè anapso otabâ pegghel, nangèng saamponna lastarè amaèn ojhung sè kaḍuwâ taḍâ’ rassa pegghel otabâ ta’ narèma. Ma’na filosofièpon èngghi ka’ḍinto ghâḍhuwân maksod tor pangarep ḍâ’ sadhâjâ para ngangoḍâdhân nyopprè kowat, bângal, ta’ nyorot ḍâlem gaḍhebbhi moso tor jhâlânnèpon kaoḍi’ân jhughân ta’ ghâmpang pegghâ’ pangarep (putus asa) kaangghuy ngaḍhebbhi sadhâjâ alangan/ rintangan tor paè’ manèssa kaoḍi’ân.
Salaèn ḍâri ka'ḍinto maksod tor tojjhuwân ojhung sè otama èngghi ka'ḍinto nyopprè para ngangoḍâdhân otabâ rèng-orèng sè aromasa jâgu, aromasa kowat, aromasa junèl acarok ta' ghâmpang polè acarok bân-sarombân karana ampon èparèngè kennengngan èngghi panèka OJHUNG. Sanajjân neng ojhung jhugân aropa carok nangèng ta' kantos matè'è mosona karana ghâghâmanna ampon èghântè'è majhâlin.
Amanat Aghâma
Akadhi sè ampon èjhârbâ’âghi è yattas ghellâ’ jhâ’ ojhung è Situbândâ panèka pagghun bâḍâ èngghi panèka è dhisa Bhughemman Kacamadhân Kenḍhi’ nangèng coma èbhâḍhi sennè kabhuḍhâjân sè èpalanggheng sareng maghârsarè dhisa Bhughemman, ta’ kantos èbhâḍhi rarokat otabâ rutual mènta ojhân polè karana ka’ḍinto aropa’aghi ritual orèng sa’bellunna Islam. Dhinèng neng aghâma Islam manabi mènta ojhân èngghi cokop ashalat sunnat istisqo’.
Manabi ojhung ka’ḍinto coma èbhâḍhi tatèngghun sennè olahraga otabâ malanggheng kabhuḍhâjân ḍâlem kayakinan Islam ka’ḍinto ta’ aponapa, ta’ kantos dhâddhi haramma salanjhângnga ḍâlem lampan ojhung ghâpanèka ta’ andhâddhiyâghi bhâbhâjâ ka sè amaèn otabâ ka sè ngoladhi. Nangèng manabi ojhung ka’ḍinto lagghi’ èkaparcajâ bisa matoron ojhân, parkara ka’ḍinto ta’ kèngèng karana bisa andhâddhiyâghi syirik ḍâ’ Ghustè Allah. Dhinèng syirik ka’ḍinto mènangka dhusa sè rajâ, sadhâjâ dhusa panèka masṭè èsapora mongghu Ghustè Allah kajhâbhâ dhusa syirik.
Mèla ḍâri ka’ḍinto manabi amaèn otabâ ngoladhi ojhung jhâ’ kantos bâḍâ karettek ḍâlem atè, otabâ kayakinan jhâ’ ojhung panèka bisa matoron ojhân ongghu. Sè bisa matoron ojhân ka’ḍinto angèng Ghustè Allah bisaos. Dhâddhi manabi bâḍâ tatèngghun ojhung cokop panjhennengngan ngoladhi otabâ malanggheng kabhudhâjân sè bâḍâ è koṭṭa Situbândâ panèka nyopprè bisa ngaè’ rèng-orèng ḍâri manca nyopprè bisa’a rabu ka koṭṭa Situbândâ ka’angghuy apalessèr.
Posting Komentar
Komentar yang dirasa merugikan situs ini akan dihapus. Terima kasih telah berkunjung